RAM là gì? Chức năng của RAM và các loại RAM máy tính

Xem thông tin về RAM - RAM Bus, phân biệt các loại RAM máy tính và chức năng của RAM trong máy tính.

Khi bạn đi mua máy tính PC hay Laptop thì sẽ quan tâm đến các bộ phận như [RAM], [CPU], [Mainboard].. Trong đó RAM là thành phần được quan tâm nhiều nhất. Nếu máy tính có RAM quá yếu thì sẽ không chạy được các chương trình lớn, hoặc không đủ bộ nhớ để chạy các ứng dụng đồ họa như Photoshop, After Effect..

Nhưng không phải cứ chọn RAM to là ngon, bởi RAM nhiều mà không sử dụng được hết thì đó là một sự phí phạm. Vì vậy, trong bài này mình sẽ hướng dẫn một cách cụ thể nhất, từ khái niệm RAM là gì, cho đến các loại RAM và chức năng của RAM.

I. RAM là gì?

RAM là viết tắt của cụm từ Random Access Memory, là bộ nhớ lưu trữ tạm thời trong máy tính, dùng để lưu trữ dữ liệu giúp CPU có thể truy xuất và xử lý dữ liệu trong một thời gian ngắn. Dữ liệu trên RAM càng lớn thì lượng công việc mà nó giải quyết được càng nhiều, từ đó giúp hiệu suất hoạt động của máy tính sẽ cao hơn.

Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]

Dữ liệu trên RAM được lưu trữ trên từng ô nhớ, mỗi ô nhớ sẽ có một địa chỉ khác nhau và tốc độ đọc - ghi dữ liệu trên từng ô nhớ sẽ bằng nhau.

Lưu ý rằng RAM là loại bộ nhớ không thể lưu trữ được dữ liệu khi ngừng cung cấp nguồn cho nó. Vì vậy, dữ liệu trên RAM sẽ bị xóa sạch đi sau khi mất nguồn hoặc bạn tắt máy tính.

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại RAM với nhiều cấu tạo và dung lượng khác nhau như DDR2, DDR3, DDR4, DDR5, HBM2, GDDR6.. Mỗi loại sẽ có những thông số kỹ thuật khác nhau, nên tốc độ đọc và ghi dữ liệu cũng khác nhau. Thường thì đời sau sẽ được cập nhật công nghệ tốt hơn đời trước.

Có thẻ bạn cần:

• Máy tính không nhận RAM là bị lỗi gì?
• Cách tháo lắp RAM máy tính và nâng cấp RAM cho laptop / PC
• Cách xem dung lượng RAM trên máy tính

II. Chức năng của RAM máy tính là gì?

RAM có chức năng là lưu trữ những dữ liệu tạm thời, các lệnh của hệ điều hành, các tiến trình chạy của các ứng dụng. Thay vì phải lưu vào ổ cứng thì việc lưu vào RAM sẽ giúp chạy nhanh hơn. Trường hợp RAM bị hết thì sẽ được lưu vào bộ nhớ ảo [virtual memory].

RAM là một trong những bộ phận rất quan trọng trong máy tính và có ảnh hưởng đến tất cả hoạt động trên máy tính, từ những thao tác cơ bản như mở Word, Excel, vào mạng lướt web cho đến những chướng trình khác như chơi game giải trí, …

Dung lượng bộ nhớ RAM lớn giúp cho quá trình hoạt động cũng như thời gian phản hồi của người sử dụng với ứng dụng được nhanh chóng hơn, bởi nó lưu được nhiều dữ liệu hơn. Vì vậy, RAM có bộ nhớ càng lớn thì máy tính sẽ càng chạy nhanh và mượt mà hơn.

Nếu máy tính của bạn có nhiều phần mềm thì bạn nên sử dụng RAM có dung lượng lớn để hệ thống máy tính luôn trong tình trạng hoạt động ổn định nhất.

Xem thêm các bài viết:

• CPU là gì? Chức năng CPU trong máy tính
• Mainboard máy tính là gì? Các loại, thương hiệu mainboard tốt nhất hiện nay

III. Bus Ram là gì?

Bus là cách viết tắt của từ "omnibus" có nghĩa là hệ thống giao tiếp và truyền dẫn dữ liệu của các bộ phần có trong hệ thống của máy tính. Đây là hệ thống có vai trò rất quan trọng của máy tính, nó giúp cho tất cả các phần cứng và phần mềm cùng các cổng kết nối với các thiết bị bên ngoài đều phải tạo dựng và hoạt động dựa trên hệ thống trên.

Một bộ nhớ BUS sẽ bao gồm nhiều thành phần có vai trò khác nhau cấu tạo nên đó là bus dữ liệu, bus địa chỉ và bus điều khiển.

Trong khi đó, Bus Ram là một hệ thống có vai trò vận chuyển các dữ liệu giữa các bộ phận có trong máy tính cũng như giữa các thiết bị bên ngoài có kết nối với máy tính với nhau.

Nói đơn giản hơn thì Bus Ram chính là con đường có vai trò truyền tải dữ liệu trong ram. Con đường càng rộng thì tốc độ truyền tải sẽ càng nhanh chóng hơn.

Ngoài ra, chúng ta sẽ có một công thức để tính toán được tốc độ đọc dữ liệu của Ram trong 1 giây đó là : Bandwidth= (Bus Speed x Bus Width) / 8. Trong đó:

• Bandwidth: còn được hiểu là băng thông bộ nhớ, dữ liệu RAM có thể đọc được trong 1 giây (MB/s). Băng thông mà ta tính được theo công thức trên là tốc độ tối đa theo lý thuyết nhưng trên thực tế thì băng thông thường ít hơn hoặc không thể vượt qua được băng thông lý thuyết.
• Bus Speed: đây chính là Bus Ram tương ứng với tốc độ dữ liệu được xử lý trong 1 giây.
• Bus width: Là chiều rộng của bộ nhớ. Hầu hết các loại Ram được sử dụng hiện nay đều có số Bus Width mặc định là 64.

1. Các loại Bus Ram máy tính hiện nay

Hiện nay, Bus Ram được chia thành 5 loại, mỗi loại Bus Ram sẽ tương ứng với các tiêu chuẩn tốc độ khác nhau như sau:

SDR SDRAM

• PC-66: cho tốc độ 66MHz bus
• PC-100: cho tốc độ 100MHz bus
• PC-133: cho tốc độ 133MHz bus

DDR SDRAM

• DDR-200: cho tốc độ 100MHz bus và 1600MB/s bandwidth.
• DDR-266: cho tốc độ 133MHz bus và 2100MB/s bandwidth.
• DDR-333: cho tốc độ 166MHz bus và 2667MB/s bandwidth.
• DDR-400: cho tốc độ 200MHz bus và 3200MB/s bandwidth.

DDR2 SDRAM

• DDR2-400: cho tốc độ 100MHz clock, 200MHz bus và 3200MB/s bandwidth.
• DDR2-533: cho tốc độ PC2-4200. 133MHz clock, 266MHz bus và 4267MB/s bandwidth.
• DDR2-667: cho tốc độ 166MHz clock, 333MHz bus và 5333MB/s bandwidth.
• DDR2-800: cho tốc độ 200MHz clock, 400MHz bus và 6400MB/s bandwidth.

DDR3 SDRAM

• DDR3-1066: cho tốc độ 533MHz clock, 1066MHz bus và 8528MB/s bandwidth.
• DDR3-1333: cho tốc độ 667MHz clock, 1333MHz bus và 10664MB/s bandwidth.
• DDR3-1600: cho tốc độ 800MHz clock, 1600MHz bus và 12800MB/s bandwidth.
• DDR3-2133: cho tốc độ 1066MHz clock, 2133MHz bus và 17064MB/s bandwidth.

DDR4 SDRAM

• DDR4-2133: cho tốc độ PC4-17000. 1067MHz clock, 2133MHz bus và 17064MB/s bandwidth.
• DDR4-2400: cho tốc độ PC4-19200. 1200MHz clock, 2400MHz bus và 19200MB/s bandwidth.
• DDR4-2666: cho tốc độ 1333MHz clock, 2666MHz bus và 21328MB/s bandwidth.
• DDR4-3200: cho tốc độ 1600MHz clock, 3200MHz bus và 25600MB/s bandwidth.

2. Cách xem bus ram trên máy tính

Sẽ có rất nhiều cách để xem thông tin Bus ram trên máy tính và trong bài viết này mình sẽ hướng dẫn các bạn bằng 2 cách đơn giản như sau:

Dùng phần mềm CPU-Z:

Phần mềm Cpu-z có lẽ đã khá quen thuộc đối với nhiều người dùng khi muốn kiểm tra thông tin trên các thiết bị công nghệ. Để có thể xem thông tin Bus Ram của máy tính thì các bạn hãy thực hiện các bước như sau:

Bước 1: Bạn tải phần mềm [CPU-Z] về và cài đặt trên máy tính.

Bước 2: Sau khi hoàn tất việc cài đặt thì bạn mở phần mềm lên. và nhấn vào tab “Memory” trên danh sách tùy chọn bên trên cửa sổ.

Bước 3: Tại tab này trong phần General, dòng Type sẽ hiển thị loại Ram đang dùng trên máy tính của bạn.

Tiếp đó ở phần Timings bên dưới se có mục “Dram Frequency”, nếu loại ram trên máy tính là SDram thì đó sẽ là nơi hiển thị thông số Bus Ram. Còn nếu kiểu Ram trên máy là các loại DDR, DDR2 và DDR3 thì bạn lấy thông số này x2 là sẽ ra thông số chính xác của Bus ram.

Xem trên Task Manager:

Ngoài cách sử dụng phần mềm CPU-Z ra thì bạn còn có thể xem thông tin Bus Ram bằng Task Manager. Các bước thực hiện như sau:

Bước 1: Bạn nhấp chuột phải vào thanh taskbar và chọn Task Manager.

Bước 2: Bạn chọn vào tab “Performace” và nhấn tiếp vào mục “Memory”.

Tại đây trong dòng Speed, bạn có thể xem được thông số và tốc độ của Bus ram.

IV. Các loại RAM trên máy tính

Cho đến nay, trải qua bao nhiêu thế hệ máy tính và cùng với phát triển của công nghệ thì các loại Ram trên máy tính hiện nay sẽ bao gồm 4 loại RAM đó là : DDR1, DDR2, DDR3 và DDR4.

Hãy cùng tìm hiểu riêng về từng loại RAM trên máy tính này như sau:

DDR 1: Nó có tên gọi đầy đủ là DDR SDRAM, trong đó DDR là tên gọi tắt của cụm từ tiếng Anh Double Date Rate. Có thể nói loại RAM DDR 1 là một trong những loại RAM được ra mắt đầu tiên với hơn chục năm tuổi rồi. Nó được dùng trên các thiết bị máy tính ngày xưa và cho đến nay rõ ràng thông số và cấu hình của nó đã quá cũ và không còn phù hợp để sử dụng trên các cấu hình phần cứng của máy tính thời nay nữa.

DDR 2: Đây chính là thế hệ tiếp theo của RAM DDR 1, chúng được sử dụng chủ yếu trên các bảng mạch dùng con chip Intel thế hệ 945 cho đến G31. Loại RAM DDR 2 này thường có mặt trên các dòng CPU Intel Core Duo và Core 2 Duo

DDR 3: Hiện nay, đây chính là loại RAM được sử dụng phổ biến nhất trên các dòng máy tính đang có mặt trên thị trường, thậm chí là có mặt trên cả các dòng máy tính hiện đại thế hệ mới. RAM DDR 3 thường được dùng chung với các loại CPU như Intel Core 2 Duo, Core I3/ I5 và I7.

DDR 4: Đây đang một trong những loại RAM đời mới và mạnh mẽ nhất hiện nay, tuy nhiên do quá mới mẻ nên nó chưa được sử dụng rộng rãi và chỉ tương thích và phù hợp với một và loại máy tính có phần cứng đạt yêu cầu.

V. Phân biệt các loại RAM trên máy tính

Vậy giữa các loại RAM máy tính đã nêu trên đây thì sẽ có những sự khác biệt gì về đặc điểm và chức năng, cùng tìm hiểu qua từng mặt riêng của mỗi loại RAM này nhé.

1. Về dung lượng

Hầu hết các loại RAM hiện nay đều được tính bằng đơn vị GB (1GB=1024 MB).

Đối với RAM DDR 1 do ra mắt đã rất lâu rồi nên dung lượng của nó rất ít so với bây giờ đó là khoảng từ 32 MB đến 64 MB

Còn RAM DDR 2 thì có dung lượng từ 256 MB đến 2 GB RAM.

Tiếp đến là DDR 3 với dung lượng trải dài từ 2GB, 4GB, 8GB cho đến 16 GB, còn riêng RAM DDR 4 thậm chí có thể lên đến 128GB.

Điều này cho thấy qua từng thế hệ RAM thì dung lượng càng lớn và tăng dần để bắt kịp với sự phát triển của máy tính đang ngày càng hiện đại và mạnh mẽ hơn.

2. Về tốc độ

Về mặt tốc độ truyền tải dữ liệu giữa RAM và CPU, nếu Bus ram càng cao thì cho tốc độ càng nhanh hơn

Rõ ràng về khoản này các loại RAM DDR 4 và DDR3 sẽ cho tốc độ nhanh hơn rất nhiều so với DDR2 và DDR 1. Theo như các bài so sánh tốc độ RAM đã được thử nghiệm bằng cách đếm số lượng dữ liệu RAM có thể hoàn thành trong mỗi giây được đo bằng chỉ số MT/s, các bạn có thể nhận thấy DDR2 có tốc độ truyền dữ liệu khoảng 400MT/s, còn DDR3 đạt mức 1066 MT/s và cuối cùng là tốc độ truyền tải của RAM DDR4 cho kết quả cao nhất lên đến 2133 MT/s.

Điều này không có gì bất ngờ bởi RAM DDR đang là một trong những loại RAM mạnh mẽ nhất hiện nay.

3. Điện năng tiêu thụ

Qua từng thế hệ RAM mới thì điện năng tiêu thụ càng thấp dần nhưng ngược lại tốc độ xử lý ngày càng cao. Điều này giúp cho thiết kế của máy tính ngày càng được thu gọn lại nhưng vẫn sẽ đảm bảo hiệu năng mạnh mẽ và thời lượng pin cao.

Về điện năng tiêu thụ thì đây cũng là một trong những điểm dễ phân biệt giữa các thế hệ RAM khi các thế hệ [DDR1] và [DDR2] sử dụng nguồn điện năng lần lượt là 2.5V và 1.8V, trong khi lượng điện năng tiệu thụ của các loại RAM [DDR3] và [DDR4] lần lượt ở mức 1.5V và 1.2V, cho thấy đến bây giờ điện năng trên RAM đã giảm gấp đôi so, điều này có ý nghĩa rất lớn vì khi điện năng càng giảm thì RAM sẽ sử dụng ít năng lượng hơn, nhờ vậy giúp cho [CPU] trên máy tính hoạt động bớt nặng nề và giảm tải được lượng dữ liệu phải truy cập.

IV. Phân loại RAM máy tính

RAM là một trong những thông số quyết định được hiệu suất của máy tính. Tùy vào cấu tạo và các loại laptop mà RAM sẽ được phân chia như dưới đây.

1. Phân loại theo cấu tạo

Theo cấu tạo thì RAM được thành 2 loại đó là:

RAM tĩnh

Ram tĩnh có tên gọi khác là SRAM (Static Random Access Memory), đây là loại RAM được sản xuất theo công nghệ điện hóa phát quang ECL. Loại RAM này có bộ nhớ rất nhanh và không bị mất nội dung sau khi được nạp.

RAM động

RAM động có tên gọi khác là DRAM (Dynamic Random Access Memory) sử dụng kỹ thuật MOS với mỗi bit nhớ gồm một transistor và một tụ điện. Việc ghi nhớ dữ liện của loại RAM này phụ thuộc vào việc duy trì điện tích nạp vào tụ điện. Vậy nên, mỗi khi tắt nguốn máy tính là bộ nhớ RAM bị xóa sạch.

2. Phân theo phiên bản

Thường thì RAM trên laptop sẽ có kích thước nhỏ hơn nên sẽ ít tốn năng lượng hơn và tất cả các loại RAM trên laptop đều là RAM động. Hiện nay có rất nhiều loại RAM trên laptop, một số loại phổ biến nhất đó là:

SDR

Đây là loại RAM được biết đến từ những năm cuối thế kỷ 20, [SDR] có bộ nhớ rất hạn chế và tốc độ hơi chậm cho nên hiện nay dòng RAM này đã không còn phổ biến nữa.

DDR

Nhằm khắc phục nhữnng nhược điểm của SDR thì loại RAM [DDR] đã ra đời và rất phổ biến vào những năm 2000 – 2004. Loại RAM này có tốc độ xử lý nhanh gấp đôi và bộ nhớ cũng lớn hơn rất nhiều so với SDR. Tuy nhiên hiện nay chuẩn RAM này đã không còn được sử dụng nữa.

DDR2

Nhu cầu sử dụng máy tính ngày càng tăng cao, đòi hòi RAM cần được nâng cấp và [DDR2] ra đời. Chúng có khả năng xử lý và dung lượng bộ nhớ tích hợp rất cao, cao hơn nhiều so với DDR. Bên cạnh đó, DDR2 còn được tích hợp thêm một chức năng rất đặc biệt đó là tiết kiệm năng đáng kể. Loài này rất phổ biến vào những năm 2003 – 2009.

DDR3

Là một loại RAM xuất hiện vào những năm 2010. RAM [DDR3] được nâng cấp và cải thiện hơn rất nhiều so với DDR2, tốc độ truy xuất dữ liệu nhanh hơn, dung lượng bộ nhớ lớn hơn và khả năng tiết kiệm điện năng cũng cao hơn 30% so với DDR2. Đây cũng là loại RAM được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

DDR3L

Đây là loại RAM thường xuất hiện trên các dòng máy tính cao cấp. [DDR3] sử dụng rất ít năng lượng nên rất tiết kiệm điện năng, điều này giúp thời lượng pin kéo dài hơn so với các dòng máy khác.

DDR4

[DDR4] được mệnh danh là chuẩn RAM mạnh mẽ nhất hiện nay với dung lượng lên đến 512GB và hỗ trợ xung nhịp bus lên đến 4266 MHz. Hỗ trợ xung nhịp cao nên tốc độ xử lý của DDR4 phải nói là vượt trội.

DDR5

Đây là chuẩn mới, mình sẽ cập nhật thông tin sớm nhất.

Hy vọng với bài viết này bạn có thể hiểu rõ hơn về RAM và cách hoạt động của RAM, cũng như các thông số về RAM. Hy vọng bài viết hữu ích với bạn.Chúc bạn luôn thành công!

Tham khảo thêm:

• Cách lắp ráp phần cứng máy tính tại nhà (Case, CPU, RAM, SSD ..)
• Card mạng là gì? Có bao nhiêu loại? Cách lắp như thế nào?
• Sự khác nhau giữa phần cứng và phần mềm máy tính
• Hướng dẫn Build PC từ A-Z: Phục vụ chơi game và làm việc văn phòng
• Hướng dẫn nâng cấp máy tính tại nhà để làm việc, chơi game cực mượt
• .. more