Sơ đồ chiến thuật 5-4-1 công thức mới cho các huấn luyện viên

Các sơ đồ chiến thuật như 4-3-3, 4-3-2-1,... đã cực kỳ nổi tiếng với các trận đấu. Phần đa chúng đều được sử dụng bởi rất nhiều đội bóng. Tuy nhiên đã bao giờ bạn chứng kiến một đội bóng thi đấu hoặc nghe tên sơ đồ chiến thuật 5-4-1 chưa, chắc chắn đây là một sơ đồ khá mới mẻ với tất cả chúng ta. Vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về nó nhé.

Sơ đồ chiến thuật 5-4-1 là gì ?

Hình ảnh cho sơ đồ 5-4-1 truyền thống

Đội hình 5-4-1 là một đội hình khá phức tạp với nhiều biến thể, làm thay đổi đáng kể cách bố trí trên sân. Trên sân, sơ đồ chiến thuật 5-4-1 sử dụng ba trung vệ và hai hậu vệ cánh. Ở hàng tiền vệ, có một tiền vệ phòng ngự, hay tiền vệ trung tâm và một tiền vệ tấn công. Đây cũng là một sơ đồ khá ít người từng chứng kiến kể cả đối với các khán giả tại socolive vì độ kén huấn luyện viên của sơ đồ này.

Trong phòng ngự

Do số lượng người ở phía sau đông, đây rõ ràng là một đội hình thiên về phòng thủ. Các đội sẽ gặp khó khăn trong việc vượt qua bức tường 5 người mà sơ đồ chiến thuật 5-4-1 cung cấp.

Đối thủ cũng sẽ gặp khó khăn ngay cả khi tiếp cận hàng thủ vì có tới 4 người ở khu vực giữa sân có thể dễ dàng chặn đứng bất kỳ pha tấn công nào của đối phương.

Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]

Các biến thể của sơ đồ chiến thuật 5-4-1

Biến thể sơ đồ 5-4-1 rộng

Sơ đồ 5-4-1 có khá nhiều biến thể do các huấn luyện viên có thể tạo ra nhiều cách tổ hợp khác nhau với bốn tiền vệ ở khu vực giữa sân.

Một trong những biến thể này là kéo hai tiền vệ ra biên. Điều này mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:

• Biến đội hình trở nên dễ dàng tấn công hơn.

• Giảm bớt áp lực cho các hậu vệ cánh.

Tuy nhiên, biến thể này cũng khiến sơ đồ chiến thuật 5-4-1 dễ bị tổn thương hơn ở trung tâm hàng tiền vệ vì nó chỉ còn lại hai tiền vệ trung tâm để bọc lót cho hàng thủ.

Một biến thể khác là tiền vệ tấn công lùi xuống thành tiền vệ trung tâm. Điều này khiến đội hình thậm chí còn phòng thủ chắc chắn hơn nên chỉ nên được sử dụng trong chiến thuật đổ bê tông trước các đối thủ quá mạnh, nếu không tiền đạo sẽ bị cô lập hoàn toàn trên hàng công.

Biến thể cuối cùng liên quan đến việc biến một trong những trung vệ thành một libero. Libero là một hậu vệ đứng ngay phía sau hàng phòng thủ để quét sạch bất kỳ pha tấn công nào vượt qua hàng thủ. Mặc dù chiến thuật sử dụng libero đã lỗi thời trong những năm gần đây, nhưng nó vẫn là một lựa chọn đáng cân nhắc.

Sự hiệu quả của sơ đồ chiến thuật 5-4-1

Sơ đồ chiến thuật 5-4-1 là một sơ đồ rất hiệu quả trong một số trường hợp. Vì sơ đồ này rất mạnh về phòng thủ, nên nó hoạt động tốt nhất trước các đội bóng sử dụng sơ đồ với nhiều tiền đạo.

Lối chơi phản công hiệu quả, đội hình 5-4-1 hoạt động rất tốt trong các tình huống phản công. Khi giành được bóng, các hậu vệ cánh có thể dâng cao lên, biến đội hình 5-4-1 thành đội hình giống như 3-4-3. Từ đó, bóng có thể được triển khai rộng ra cho các hậu vệ cánh hoặc đưa lên và xuyên qua khu vực giữa sân cho tiền đạo dứt điểm.

Khả năng giữ bóng được nâng cao. Nếu như các pha phản công không hiệu quả, sơ đồ chiến thuật 5-4-1 vẫn có thể kiểm soát bóng trong thời gian dài. Bởi vì với số lượng lớn cầu thủ ở hàng phòng thủ và tiền vệ, sẽ có rất nhiều lựa chọn chuyền bóng cho mỗi cầu thủ.

Chiếm ưu thế ở giữa sân, sơ đồ chiến thuật 5-4-1 cũng có thể chiếm ưu thế ở khu vực giữa sân vì có tới bốn tiền vệ xếp theo hình kim cương. Họ có thể phối hợp tam giác để vượt qua hàng tiền vệ của đối thủ.

Các điểm mạnh của sơ đồ 5-4-1

Phòng thủ cực kỳ vững chắc với 5 hậu vệ án ngữ phía sau, sơ đồ chiến thuật 5-4-1 tạo nên hàng phòng thủ kiên cố rất khó xuyên thủng.

Nhiều lựa chọn chuyền bóng hơn. Do mật độ cầu thủ cao ở hàng thủ và tiền vệ, luôn có nhiều đồng đội để triển khai đường bóng.

Chiếm ưu thế ở khu vực giữa sân với số lượng đông đảo ở hàng tiền vệ, đội hình 5-4-1 dễ dàng kiểm soát khu vực trung tâm. Các cầu thủ có thể phối hợp qua người các đội bóng chỉ có 2-3 tiền vệ.

Khả năng phản công sắc bén nhờ hậu vệ cánh và tiền vệ, bóng có thể di chuyển nhanh từ phần sân nhà lên phía đối phương chỉ trong vài giây.

Chống phản công rất tốt. Nếu hậu vệ cánh dâng cao bỏ vị trí, các tiền vệ có thể dễ dàng lùi về hỗ trợ phòng thủ.

Làm thế nào để tấn công với sơ đồ 5-4-1?

Các hướng di chuyển của cầu thủ sơ đồ chiến thuật 5-4-1

Đúng là với sơ đồ chiến thuật 5-4-1 khiến các khu vực phòng thủ của đội bóng bị quá tải. Nhưng với một vài thay đổi và sự hiện diện của các cầu thủ đa năng, sơ đồ này có thể trở nên rất hữu dụng trong tấn công khi trận đấu chuyển hướng và cần phải chủ động hơn.

Đội hình có 3 trung vệ có thể bọc lót cho cả khu vực phòng thủ, cho phép các hậu vệ cánh dâng cao và hoạt động như tiền vệ cánh, tham gia tấn công. Vì biên đã được dâng cao, các tiền vệ cánh có thể chơi tấn công hơn và hỗ trợ tiền đạo cắm. Ở vị trí này, sự hiện diện của một tiền đạo ảo hay còn gọi là số 9 ảo hoặc tiền vệ tấn công sẽ rất hữu ích.

Đây chỉ là một cách khả thi nhất khiến đội hình này nguy hiểm hơn nhiều ở mặt trận tấn công, có thể có nhiều cách triển khai khác nhau tùy vào tình huống trên sân.

Những điểm yếu chí tử của sơ đồ 5-4-1

Phòng ngự ở sơ đồ 5-4-1

Tiền đạo bị cô lập do chỉ có một mình trên hàng công, tiền đạo có thể dễ dàng bị cô lập. Vì vậy, khả năng giữ bóng và kéo dài thời gian để đồng đội lên hỗ trợ là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của tiền đạo trong sơ đồ này.

Hậu vệ cánh cần thể lực dồi dào để duy trì cường độ. Hậu vệ cánh đóng vai trò quan trọng trong cả tấn công lẫn phòng thủ trong sơ đồ 5-4-1. Do đó, họ cần có thể lực sung mãn để liên tục di chuyển lên xuống biên.

Yêu cầu cao đối với các tiền vệ, để sơ đồ này vận hành hiệu quả, các tiền vệ phải là những người kiểm soát trận đấu. Điều này có nghĩa là họ phải toàn diện, vừa có thể tham gia tấn công vừa đảm bảo phòng thủ. Họ cũng cần kỹ năng phân phối bóng tốt để triển khai các đợt tấn công.

Khả năng tấn công yếu với chỉ một tiền đạo, sơ đồ chiến thuật 5-4-1 có thể gặp khó khăn trong việc ghi bàn.

Dựa nhiều vào tình huống bóng chết và đánh đầu, điển hình như lối chơi của đội tuyển Hy Lạp vô địch Euro 2004, các bàn thắng của họ trong bán kết và chung kết đều đến từ những pha đánh đầu sau tình huống phạt góc.

Dễ bị khai thác ở các cánh vì hậu vệ cánh dâng cao tham gia tấn công, sẽ có khoảng trống ở phía sau hai cánh mà đối thủ có thể tận dụng.

Những điểm yếu này hoàn toàn có thể khắc phục được nếu các cầu thủ chơi thật sự kỷ luật, nếu muốn được chiêm ngưỡng những đội bóng sử dụng sơ đồ chiến thuật này thì hãy xem trực tiếp bóng đá socolive vì biết đâu khán giả sẽ gặp được trận đấu các vị huấn luyện viên sử dụng chiến thuật này.

Trên đây chính là toàn bộ thông tin về sơ đồ chiến thuật 5-4-1, giúp khán giả có thêm hiểu biết hơn về một trong các sơ đồ hiếm thấy nhất. Từ đó khán giả sẽ có cái nhìn đa chiều về các huấn luyện viên cũng như chiến thuật của mỗi đội bóng.