Danh sách liên kết là gì? Sự khác nhau giữa DSLK và mảng
Trong bài này mình sẽ giới thiệu đến các bạn một khái niệm mới trong series giải thuật đó chính là danh sách liên kết.
Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu danh sách liên kết là gì? sự khác nhau giữa danh sách liên kết với mảng. Một số loại danh sách liên kết thường gặp.
1. Danh sách liên kết là gì?
Danh sách liên kết có một số đặc điểm sau đây:
- Là một cấu trúc dữ liệu dùng để lưu trữ tập các phần tử rời rạc có thể co giãn một cách linh động.
- Kích thước của danh sách liên kết không cần định nghĩa trước, nó tự động thay đổi khi số phần tử trong danh sách thay đổi.
- Không giới giạn số lượng phần tử.
- Dễ dàng thực hiện thao tác: thêm, sửa, xóa.
- Truy xuất dữ liệu kiểu tuần tự.
Trong danh sách liên kết, mỗi phần tử còn được gọi là một node thường có ít nhất 2 thông số: Giá trị của node và mối liên kết tới node khác.
Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]
Để quản lý danh sách liên kết ta thường quản lý node đầu (pHead), hoặc quản lý cả node đầu (pHead) và node cuối(pTail).
2. Sự khác biệt giữa danh sách liên kết và mảng
Danh sách liên kết và mảng đều được sử dụng với mục đích lưu trữ dữ liệu, tuy nhiên giữa hai kiểu lưu trữ này có một số ưu điểm và nhược điểm sau đây:
Mảng | Danh sách liên kết |
Phải biết trước số lượng phần tử, bị giới hạn bởi số lượng ban đầu cấp phát | Không cần biết trước, không bị giới hạn số lượng phần tử, tự động thay đổi kích thước |
Truy suất ngẫu nhiên hoặc truy suất tuần tự | Chỉ truy suất tuần tự |
Khó xóa phần tử trong mảng | Dễ dàng xóa phần tử trong danh sách |
Khó thêm thêm phần tử | Dễ thêm phần tử |
Dễ sắp xếp | Khó sắp xếp |
Dễ tìm kiếm | Dễ tìm kiếm |
Như các bạn đã thấy, việc sử dụng danh sách liên kết rất linh hoạt so với mảng, chúng ta có thể sử dụng nó như một vùng lưu trữ vô hạn mà không cần phải khai báo giới hạn cho nó.
3. Một số loại danh danh sách liên kết thường gặp
Khi làm việc với danh sách liên kết, ta thường gặp các loại danh sách liên kết sau đây:
- Danh sách liên kết đơn
- Danh sách liên kết đôi
- Danh sách liên kết vòng
Danh sách liên kết đơn
Danh sách liên kết đơn là một danh sách liên kết mà trong đó, mỗi phần tử liên kết với phần tử đứng sau nó trong danh sách.
Như hình trên, ở node thứ hai có liên kết với node thứ nhất thông qua pNext, tương tự như vậy node thứ ba liên kết với node thứ hai cũng thông qua pNext.
Danh sách liên kết đôi
Danh sách liên kết đôi là danh sách liên kết mà trong đó, mõi phần tử liên kết với phần tử đứng trước và đứng sau nó.
Tương tự như danh sách liên kết đơn, các phần tử đều liên kết với phần tử sau nó. Cộng thêm với đó là danh sách liên kết đôi cũng liên kết với phần tử trước nó nữa.
Các bạn có thể thấy mũi tên ở trong hình chỉ rõ sự liên kết giữa các node trong danh sách.
Danh sách liên kết vòng
Danh sách liên kết vòng cơ bản là danh sách liên kết đôi. Thay vào đó nó chỉ thêm một điều kiện là phần tử đầu (pHead) phải liên kết với phần tử cuối (pTail).
4. Kết luận
Trong bài viết này mình chỉ giới thiệu về khái niệm danh sách liên kết. Và so sánh danh sách liên kết với mảng để các bạn có thể nắm được các ưu điểm cũng như nhược điểm của nó. Mình cũng đã nói sơ qua về một số danh sách liên kết thường gặp, trong các bài tiếp theo chúng ta sẽ đi sâu hơn và chi tiết hơn về từng loại. Cách thức hoạt động, thêm, sữa, xóa các danh sách liên.