TÁC PHẨM VĂN HỌC
CÁC CHỦ ĐỀ
BÀI MỚI NHẤT
MỚI CẬP NHẬT

Soạn bài Sang Thu của Hữu Thịnh (Sách văn học lớp 9)

Dưới đây là gợi ý soạn bài Sang Thu để giúp các em nắm được kiến thức trọng tâm của bài cũng như chuẩn bị tốt hơn cho tiết học mới.

test php

banquyen png
Bài viết này được đăng tại freetuts.net, không được copy dưới mọi hình thức.

Sang thu là một tác phẩm tiêu biểu của tác giả Hữu Thịnh được viết vào cuối năm 2020. Bài thơ thể hiện rõ được những chuyển biến của đất trời từ cuối hạ sang thu. Qua đó, bộc lộ tình yêu tha thiết của một tâm hồn thi sĩ dành cho thiên nhiên.

I. Nội dung và giá trị nghệ thuật của bài thơ

Nội dung bài thơ

  • Qua những hình ảnh quen thuộc giàu sức gợi cảm, tác giả đã thể hiện rõ được sự chuyển biến của đất trời vào cuối hạ, đầu thu.
  • Bài thơ cũng tái hiện được cuộc sống của những con người từng trải.

Nghệ thuật của bài thơ

  • Thơ ngũ ngôn, mang âm hưởng dân ca;
  • Kết hợp nhiều hình ảnh tự nhiên, biểu tượng khái quát với nhiều cung bậc cảm xúc và giàu ý nghĩa;
  • Câu từ chặt chẽ hài hòa cùng các phép tu từ đặc sắc.

II. Trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa

Câu 1: Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu và gợi tả qua những hình ảnh, hiện tượng gì?

(Trang 71 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]

Sự biến đổi của đất trời sang thu được tác giả cảm nhận bắt đầu từ những tín hiệu như: Hương ổi hòa vào những cơn gió se lạnh, cơn gió mang theo mùi hương của ổi chín vang xa với những cảm xúc bâng khuâng, ngỡ ngàng của tác giả qua các từ “bỗng”, “hình như”.

Câu 2: Phân tích sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ vè những biến chuyển trong không gian lúc sang thu. (Gợi ý: qua hương vị, qua sự vận động của gió, sương, của dòng sông, cánh chim, đám mây, qua nắng, mưa, tiếng sấm. Chú ý các từ ngữ phả vào, chùng chình, dềnh dàng...)

(Trang 71 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

Sự biến đổi của đất trời sang thu được cảm nhận bắt đầu từ những hình ảnh và yếu tố với những rung động thật tinh tế:

  • Mùi thơm của ổi chín hòa cùng những cơn gió nhẹ, khô và lạnh.
  • Những hạt sương chuyển động chầm chậm trên những con đường thôn ngõ xóm.
  • Những dòng sông trôi nhẹ nhàng.
  • Những chú chim bắt đầu cho chuyến di cư tránh rét một cách vội vàng.
  • Hình ảnh “những đám mây” tái hiện sinh động sự chuyển mùa.

Tác giả thật tinh tế trong việc vận dụng nhiều từ ngữ khơi gợi cảm xúc như: Bỗng, vắt nửa mình, phả vào, dềnh dàng,...

Câu 3: Theo em, nét riêng của thời điểm giao mùa hạ - thu này được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh, câu thơ nào? Em hiểu thế nào về hai dòng thơ cuối bài:

(Trang 71 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

Nét riêng của thời điểm giao mùa hạ - thu được tác giả tái hiện rõ nét hình ảnh và những câu thơ:

  • Có đám mây mùa hạ
  • Vắt nửa mình sang thu.

Hình ảnh “đám mây” tựa như một chiếc cầu gắn kết hai mùa hạ và mùa thu. Ở đây hàm ẩn về những tâm trạng của mọi người với sự lưu luyến cảnh, tình.

  • Sấm cũng bớt bất ngờ
  • Trên hàng cây đứng tuổi.

Hai câu này có ý nghĩa rằng trước những biến cố của cuộc đời, con người trưởng thành vẫn bình thản và điềm đạm vượt qua. Cụ thể, “sấm” ví như giông tố cuộc đời và “những hàng cây” ví như những người từng trải.

III. Luyện tập

Dựa vào các hình ảnh, bố cục của bài thơ, viết một bài văn ngắn diễn tả cảm nhận của Hữu Thỉnh trước sự biến chuyển của đất trời lúc sang thu.

Bài gợi ý:

Nhà thơ Hữu Thỉnh – một con người có tâm hồn giao cảm với thiên nhiên, một nhà thơ của quê hương đất nước. Con người nghệ sĩ ấy luôn giữ cho mình tình yêu với quê hương đất nước. Ông sử dụng tài năng của mình để nhả chữ câu thơ, để làm nên những bức tranh thiên nhiên vô cùng tươi đẹp.

Sáng nay thức dậy, nhà thơ vươn vai đón chào một ngày mới. Ông hít hà hơi gió mới và bỗng nhận ra một mùi hương có gì đó quen quen lại có gì đó như một thứ mới lạ trong cái tiết trời này. Thi sĩ ngẫm nay vẫn là tháng cuối hè mà sao lại có mùi hương đặc biệt này. Sau mới nhận ra đó là mùi hương ổi. Chẳng biết cây ổi nhà ai đã chín mà hương thơm đặc trưng của mùa thu đã về. Hương thơm phả vào trong gió se lạnh khiến nhà thơ giật mình nhận ra thu sang. Nhìn ra trước ngõ sương cùng giăng lưới chùng chình. Trong đầu nhà thơ như tự hỏi hình như thu đã về.

Cất bước chân ra khỏi đường, nhà thơ cảm nhận cảnh sắc thiên nhiên đang có sự giao hòa mới lạ. Nó vừa chứa đựng những thứ cũ lại vừa chứa đựng những gì đó mới. Con sông ngoài bãi đê cũng dềnh dàng lững thững trôi như cô gái làm điệu. Nó không ào ào như nước lũ đổ mùa hạ mà nó nhẹ nhàng trôi. Nhà thơ đang mải mê ngắm dòng sông đẹp thì những chú chim ở đâu bay ra vội vã. Nó trái ngược hẳn với trạng thái của con sông. Trên bầu trời những đám mây mùa hạ đã chuyển một nửa màu sang mùa thu. Bầu trời vừa có màu xanh lại vừa có màu trắng trong.

Và trên bầu trời ấy, nhà thơ nhận ra nắng thì hãy còn nhiều nhưng mưa thì đã bớt. Những cơn mưa mùa hạ mát mẻ nay được thay thế bằng gió se lạnh. Mưa đã bớt nên sâm cũng ít đi trên hàng cây đằng xa. Sấm giống như sóng gió bão táp cuộc đời trút xuống con người vậy, ở đây nhà thơ tự cảm thấy rằng, những sóng gió cuộc đời đã dần ít đi đối với mình.

Cùng chuyên mục:

Tổng hợp các tác giả văn học trung đại Việt Nam

Tổng hợp các tác giả văn học trung đại Việt Nam

Văn học trung đại Việt Nam đã trả qua một giai ...

Tổng hợp các tác giả văn học hiện đại Việt Nam

Tổng hợp các tác giả văn học hiện đại Việt Nam

Trong lĩnh vực văn học, Việt Nam chúng ...

Tiểu sử và cuộc đời sự nghiệp nhà thơ Thanh Hải

Tiểu sử và cuộc đời sự nghiệp nhà thơ Thanh Hải

Nhà thơ Thanh Hải được sinh ra và lớn lên tại một vùng quê của…

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Viễn Phương

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Viễn Phương

Trong số những tác giả thơ Việt Nam, chúng ta không thể không ...

Tiểu sử và cuộc đời sự nghiệp của nhà văn Nguyễn Thành Long

Tiểu sử và cuộc đời sự nghiệp của nhà văn Nguyễn Thành Long

Nhà văn Nguyễn Thành Long là một cây bút tài hoa trong lĩnh vực ...

Tiểu sử và con đường sự nghiệp của nhà thơ Y Phương

Tiểu sử và con đường sự nghiệp của nhà thơ Y Phương

Được sinh ra và lớn lên trong cái nôi văn hóa của người Tày ở…

Tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Phạm Quang Sáng

Tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Phạm Quang Sáng

Nhắc đến nhà văn lớn của Việt Nam, chúng ta không thể không nhắc đến…

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Nguyễn Bính

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Nguyễn Bính

Nguyễn Bính là người con của quê hương Nam Định, ông được ..

Hướng dẫn phân tích bài thơ Sóng - Xuân Quỳnh

Hướng dẫn phân tích bài thơ Sóng - Xuân Quỳnh

Trong số những nhà thơ mới của nước ta, đã có nhiều nhà thơ chọn…

Tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Huy Cận

Tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Huy Cận

Tác giả Huy Cận, một tác gia tiêu biểu và nổi bật trong làng thơ…

Tóm tắt quá trình phát triển của Văn học Việt Nam (dân gian và viết)

Tóm tắt quá trình phát triển của Văn học Việt Nam (dân gian và viết)

Trong bài này mình sẽ giới thiệu quá trình phát triển của ..

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Hàn Mặc Tử

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Hàn Mặc Tử

Hàn Mặc Tử là cái tên được nhắc đến rất nhiều trong làng thơ Việt…

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Thế Lữ

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Thế Lữ

Trong tất cả các nhà thơ mới của nền thơ ca Việt Nam, ta không…

tiểu sử và sự nghiệp nhà văn Lê Minh Khuê

tiểu sử và sự nghiệp nhà văn Lê Minh Khuê

Nói đến nền văn xuôi Việt Nam, chúng ..

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Tản Đà

Tiểu sử và sự nghiệp của nhà thơ Tản Đà

Tản Đà- dấu gạch nối giữa hai thời đại văn học của dân tộc

Tiểu sử và sự nghiệp của tác giả Lê Anh Xuân

Tiểu sử và sự nghiệp của tác giả Lê Anh Xuân

Nhà thơ Lê Anh Xuân là một người nghệ sĩ tài hoa và là ...

Tiểu sử và sự nghiệp của tác giả Minh Huệ

Tiểu sử và sự nghiệp của tác giả Minh Huệ

Nhà thơ Minh Huệ là người con của quê hương Nghệ An ...

Tiểu sử và sự nghiệp nhà thơ Phạm Tiến Duật

Tiểu sử và sự nghiệp nhà thơ Phạm Tiến Duật

Tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Chính Hữu

Tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ Chính Hữu

Tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của Chế Lan Viên

Tiểu sử và sự nghiệp sáng tác của Chế Lan Viên

Giới thiệu tiểu sử của nhà thơ Chế Lan Viên, tại đây bạn cũng sẽ…

Top