- Soạn bài: Cụm danh từ lớp 6 tập 1
Đây là bài soạn văn cụm danh từ nằm trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 1, trả lời câu hỏi sách giáo khoa bài cụm danh từ trang 116 dễ hiểu nhất.
I. Cụm danh từ là gì?
Câu 1: Trang 116- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Các từ ngữ được in đậm trong câu sau bổ sung ý nghĩa cho những từ nào?
Ngày xưa, có hai vợ chồng ông lão đánh cá ở với nhau trong một túp lều nát trên bờ biển.
Trả lời:
Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]
Các từ ngữ được in đậm trong câu trên bổ sung cho những từ sau:
- Xưa: bổ nghĩa cho từ “Ngày”.
- Ông lão đánh cá: bổ nghĩa cho “ vợ chồng”.
- Một: bổ nghĩa cho từ “ túp lều”.
- Nát trên bờ biển:bổ nghĩa cho từ “túp lều”.
Câu 2: Trang 117- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
So sánh các cách nói sau đây rồi rút ra nhận xét về nghĩa của cụm danh từ so với nghĩa của một danh từ:
- túp lều / một túp lều
- một túp lều / một túp lều nát
- một túp lều nát / một túp lều nát trên bờ biển.
Trả lời:
Các từ sau có ý nghĩa:
- Một túp lều: Xác định được số lượng chính xác.
- Một túp lều nát: Xác định được tình trạng, tính chất của sự vật.
- Một túp lều nát trên bãi biển: Vừa nêu được đầy đủ đơn vị, tình trạng, tính chất và vị trí của sự vật.
Như vậy chúng ta có thể thấy được rằng nghĩa của cụm danh từ sẽ đầy đủ hơn nghĩa của danh từ. Số lượng phụ ngữ sẽ được tăng lên đồng thời làm cho cụm danh từ đầy đủ nghĩa hơn.
Câu 3: Trang 117- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Tìm một cụm danh từ. Đặt câu với cụm danh từ ấy rồi rút ra nhận xét về hoạt động của cụm danh từ so với một danh từ.
Trả lời:
Ví dụ đặt câu với cụm danh từ “những chú chim”:
- Dưới tán lá, những chú chim đang cất tiếng hót líu lo chào đón một ngày mới lên.
Nhận xét: Cụm danh từ trong câu hoạt động giống như một danh từ. Nó có thể làm chủ ngữ, phụ ngữ hoặc vị ngữ khi có từ là đứng trước.
II. Cấu tạo của cụm danh từ
Câu 1: Trang 117- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Tìm cụm danh từ có trong câu sau:
Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh làm sao phải nuôi cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con, hẹn năm sau phải đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải tội.
(Em bé thông minh)
Trả lời:
Cụm danh từ có trong câu trên là: làng ấy ; ba thúng gạo nếp ; ba con trâu đực ; ba con trâu ấy ; chín con ; năm sau ; cả làng.
Câu 2: Trang 117- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Liệt kê những từ ngữ phụ thuộc đứng trước và sau danh từ trong các cụm danh từ trên, sắp xếp chúng thành loại.
Trả lời:
Những từ ngữ phụ thuộc trước danh từ : cả, ba, chín.
Những từ ngữ phụ thuộc sau danh từ: ấy, nếp, đực, sau.
Chúng ta sắp xếp chúng thành loại như sau:
-
Những phụ từ đứng trước có hai loại:
- Loại 1: cả
- Loại 2: ba, chín
-
Những phụ từ đứng sau có hai loại:
- Loại 1: nếp, đực, sau
- Loại 2: ấy
Câu 3: Trang 117- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Điền các cụm danh từ đã tìm được vào mô hình cụm danh từ.
Trả lời:
Sau khi điền các cụm danh từ đã tìm được vào mô hình cụm danh từ ta có:
Phần trước |
Phần trung tâm |
Phần sau |
|||
t2 |
t1 |
t1 |
t2 |
s1 |
s2 |
|
|
làng |
|
|
ấy |
|
ba |
thúng |
gạo |
nếp |
|
|
ba |
con |
trâu |
đực |
|
|
ba |
con |
trâu |
|
ấy |
|
chín |
con |
|
|
|
|
|
năm |
|
sau |
|
|
cả |
làng |
|
|
|
III. Luyện tập
Bài 1: Trang 118- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Tìm các cụm danh từ trong mỗi câu sau:
a) Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
( Sơn Tinh, Thủy Tinh)
b) Gia tài chỉ có một lưỡi búa của cha để lại.
( Thạch Sanh)
c) Đại bàng nguyên là một con yêu tinh ở trên núi, có nhiều phép lạ.
( Thách Sanh)
Trả lời:
Các cụm danh từ trong mỗi câu trên đó là:
- a) một người chồng thật xứng đáng.
- b) một lưỡi búa của cha để lại.
- c) một con yêu tinh ở trên núi, có nhiều phép lạ.
Bài 2: Trang 118- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Chép các cụm danh từ nói trên vào mô hình cụm danh từ.
Trả lời:
Điền vào mô hình cụm danh từ:
Phần trước |
Phần trung tâm |
Phần sau |
|||
t1 |
t2 |
T1 |
T2 |
s1 |
s2 |
|
môt |
người |
chồng |
thật xứng đáng |
|
|
một |
lưỡi |
búa |
của cha để lại |
|
|
một |
con |
yêu |
ở trên núi, có nhiều phép lạ |
|
Bài 3: Trang 118- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1
Tìm phụ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống trong phần trích sau:
Trả lời:
Các phụ ngữ thích hợp đã được in đậm:
- Chàng vứt luôn thanh sắt ấy xuống nước.
- Thận không ngờ thanh sắt vừa rồi lại chui vào lưới mình.
- Lần thứ ba, vẫn thanh sắt cũ mắc vào lưới.
Lời kết: Chúng ta vừa được tìm hiểu về Cụm danh từ và giải một số bài tập củng cố. Hi vọng rằng các bạn sẽ nắm vững phần kiến thức này. Chúc các bạn học tốt.