Bài 05: Soạn bài Sọ Dừa lớp 6

Đây là bài soạn văn Sọ Dừa nằm trong sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 tập 1, trả lời câu hỏi sách giáo khoa bài Sọ Dừa trang 49 dễ hiểu nhất.

Tìm hiểu chung

Thể loại

Sọ Dừa là một tác phẩm văn học thuộc bộ truyện cổ tích của văn học dân gian Việt Nam.

Tóm tắt văn bản

Ngày xưa, có một đôi vợ chồng làm người ở, đã ngoài 50 tuổi mà vẫn chưa có con. Một hôm khi đi làm mệt quá, người vợ thấy một chiếc gáo dừa có nước và uống chúng. Về nhà bà có mang và sinh ra một cậu bé không tay không chân, tròn lông lốc như một trái dừa. Vì thế bà đặt tên cho con là Sọ Dừa.

Thấy mẹ làm lụng vất vả nên Sọ Dừa xin được đi chăn bò cho phú ông. Cậu chăn bò rất giỏi, nên phú ông rất hài lòng. Ba cô con gái của phú ông thay nhau đem cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị thì coi thường cậu còn cô em út đối xử với cậu rất tử tế.

Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]

Cô em út phát hiện ra con người thật của Sọ Dừa liền đem lòng yêu mến. Sọ Dừa xin mẹ qua xin cưới con gái phú ông làm vợ nhưng phú ông yêu cầu sính lễ rất cao. Sọ Dừa đáp ứng được nên được lấy con gái út của phú ông về làm vợ. Trong ngày cưới,cậu hóa thành một chàng trai khôi ngô tuấn tú, khiến mọi người ngạc nhiên và làm cho hai cô chị thấy tiếc và ganh ghét cô em út.

Nhờ chăm chỉ, miệt mài đèn sách nên Sọ Dừa đỗ đạt làm trạng nguyên và được vua cử đi xứ nước ngoài. Trước khi đi, Sọ Dừa giao cho vợ một con dao, một hòn đá lửa và hai quả trứng đề phòng khi gặp tai họa.

Hai cô chị ở nhà lừa cô em út và đẩy cô xuống biển, nhưng nhờ những thứ mà chồng đưa nên cô sống sót được chờ ngày chồng đi ngang qua hòn đảo và đón nàng về trong sự ngỡ ngàng của hai cô chị. Vì xấu hổ nên hai người chị đã bỏ nhà đi biệt tích.

Bố cục

Văn bản được chia ra làm ba đoạn:

• Đoạn 1: Từ đầu…. đặt tên cho nó là Sọ Dừa Nội dung của đoạn này giới thiệu về sự ra đời của Sọ Dừa.
• Đoạn 2: Tiếp theo… phòng khi dùng đếnNội dung đoạn này nói lên sự bén duyên của Sọ Dừa và cô con gái út. Sự lột xác của Sọ Dừa.
• Đoạn 3: Phần còn lại Nội dung nói về biến cố và sự đoàn tụ của vợ chồng Sọ Dừa.

Yêu cầu cần đạt

Qua bài học các bạn phải hiểu được thế nào là truyện cổ tích. Thấy được giá trị nội dung và ý nghĩa sâu xa của câu chuyện.

Phân biệt được yếu tố xấu- đẹp trong truyện Sọ Dừa.

Tạo sự tin yêu trong cuộc sống, sự yêu mến cái đẹp, tình yêu thương giữa con người với nhau. Bênh vực chính nghĩa và ghét bỏ gian tà, giả dối.

Tạo được kĩ năng tóm tóm tắt được văn bản và đúc kết được nội dung, ý nghĩa của truyện.

Trả lời câu hỏi sgk

Câu 1: Trang 54- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1

Sự ra đời của Sọ Dừa có gì khác thường? Kể về sự ra đời của Sọ Dừa như vậy, nhân dân muốn thể hiện điều gì và muốn chú ý đến những con người như thế nào trong xã hội xưa?

Trả lời:

Sau khi uống cạn nước mưa trong một cái sọ dừa ở bên đường thì người mẹ mang thai và sinh ra Sọ Dừa. Cậu sinh ra trong một hình hài không như những người khác, và điều đó nó gắn liền với cái tên của cậu. Hằng ngày cậu chỉ lăn long lóc trong nhà mà chẳng làm được việc gì cả.

Nhân dân tạo cho Sọ Dừa một hình ảnh xấu xí, qua đó nhằm tạo sự đồng cảm của nhân dân với những hoàn cảnh khó khăn, đáng thương. Họ quan tâm tới những người mang thiệt thòi về thân xác và số phận, chịu nhiều thua thiệt trong cuộc sống.

Câu 2: Trang 54- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1

Sự tài giỏi của Sọ Dừa thể hiện qua những chi tiết nào? Em có nhận xét gì về quan hệ giữa hình dạng bên ngoài và phẩm chất bên trong của nhân vật?

Trả lời:

Sọ Dừa là một người rất tài giỏi, nó được thể hiện qua những chi tiết sau:

• Cậu chăn bò rất giỏi, bò con nào con nấy bụng no căng.
• Cậu thổi sáo rất hay, tiếng sáo của cậu véo von nên đã thu hút được cô con gái út.
• Cậu là một người rất tự tin, cậu không mặc cảm về thân phận nên đã nhờ mẹ qua nhà phú ông để hỏi cưới.
• Cậu là một người tài giỏi nên đã thi đỗ trạng nguyên và được vua cử đi sứ nước ngoài.

Nhận xét: Những tài năng của cậu đối lập với vẻ bề ngoài xấu xí ấy.

Câu 3: Trang 54- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1

Tại sao cô út lại bằng lòng lấy Sọ Dừa? Em có nhận xét gì về nhân vật cô út?

Trả lời:

Cô út không phải lấy Sọ Dừa vì sự đồng ý của cha, cũng không phải vì những sính lễ giá trị và Sọ Dừa mang tới. Cô yêu Sọ Dừa bởi vì cô biết chàng không xấu như vẻ bề ngoài, chàng là một người tài giỏi và đáng được trân trọng, yêu thương.

Cô con gái út của phú ông là một người lương thiện và nhân hậu. Mặc dù khi chưa biết thân phận thật của Sọ Dừa nhưng cô vẫn rất ân cần đưa cơm cho Sọ Dừa khi cậu ấy đang chăn bò. Cô gái ấy luôn biết yêu thương và chia sẻ với những người gặp hoàn cảnh khó khăn hơn mình. Cô còn là một người thông minh, biết vươn lên trong cuộc sống.Chính nhờ vậy mà nàng đã được đền đáp một cách xứng đáng.

Câu 4: Trang 54- sgk ngữ văn lớp 6, tập 1

Trong truyện, Sọ Dừa có hình dạng xấu xí, nhưng cuối cùng đã được trút bỏ lốt, cùng cô út hưởng hạnh phúc, còn hai cô chị thì phải bỏ nhà trốn đi. Qua kết cục này, em thấy người lao động mơ ước điều gì?

Trả lời:

Qua những chi tiết trong câu chuyện chúng ta thấy được ước mơ của người lao động đó chính là sự thay đổi cuộc đời: Sọ Dừa từ một người nghèo hèn, thấp kém sau sự cố gắng không ngừng nghĩ thì đã đỗ đạt làm trạng nguyên và có cuộc sống viên mãn.

Hình ảnh hai cô chị gái bỏ trốn đó chính là hình ảnh của việc cái thiện luôn luôn chiến thắng cái ác. Nó thể hiện ước mơ công bằng của xã hội, người tài giỏi, đức độ thì phải được đền đáp. Kẻ ác thì phải nhận lấy hậu quả.

Câu 5: Trang 54- sgk ngữ văn lớp 6 tập 1

Hãy nêu những ý nghĩa chính của truyện Sọ Dừa?

Trả lời:

Đề cao những giá trị, tinh thần bên trong của mỗi con người. Đừng nhìn vẽ bề ngoài mà đánh giá, coi thường họ.

Nêu cao lòng nhân ái, tình yêu thương giữa con người với con người.

Đặt niềm tin vào công lí và cái thiện. Tin vào sự công bằng, cái thiện sẽ được tôn vinh còn cái ác sẽ bị bài trừ.

Luyện tập

Bài 1: Trang 54- sgk ngữ văn lớp 6, tập 1

Trong truyện cổ tích Việt Nam và nước ngoài có nhiều chuyện kể về các nhân vật giống Sọ Dừa ( người ban đầu mang hình dạng xấu xí, có nhiều tài năng, cuối cùng trút bỏ lốt trở thành người đẹp và được hưởng hạnh phúc ). Em hãy đọc phần đọc thêm và tìm đọc một số truyện giống truyện Sọ Dừa để biết rõ hơn điều này.

Trả lời:

Các bạn có thể tìm đọc những câu chuyện sau cũng mang những ý nghĩa và tinh thần tương tự như truyện Sọ Dừa: Hoàng tử ếch, Nàng tiên khỉ, Lấy vợ cóc, Lấy chồng dê….

Bài học vừa rồi đã giúp chúng ta giải đáp được những câu hỏi trong sgk và nêu được nội dung và ý nghĩa của truyện. Chúc các bạn học giỏi.