Cách dùng vòng lặp for trong Javascript

Trong bài này chúng ta sẽ tìm hiểu vòng lặp for trong Javascript, đây là vòng lặp được sử dụng rất nhiều khi học lập trình Javascript căn bản.

Nói đến vòng lặp thì hầu như ngôn ngữ lập trình nào cũng có và Javascript cũng không ngoại lệ. Nó là một trong những cấu trúc lệnh khá quan trọng, giúp giải quyết được nhiều bài toán trong thực tế, rút gọn được những đoạn code rườm rà và bị lặp nhiều lần.

1. Vòng lặp for trong Javascript là gì?

Vòng lặp for trong javascript là vòng lặp được dùng để lặp một mảng hoặc một danh sách nằm trong khoảng (min -> max). Đây là vòng lặp có thứ tự và phải biết trước tổng số lần lặp nên thường dùng trong những bài toán liệt kê và xử lý các phần tử trong danh sách mảng.

Vì ta đang học JS căn bản nên trong bài này mình chỉ làm những bài tập đơn giản liên quan đến mảng trong javascript thôi nhé. Trước tiền ta tìm hiểu cấu trúc của nó rồi đi vào vấn đề chính sau:

Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]

var i = 0;
for (i = 0; i < 100; i++){
    // Dòng lệnh xử lý vòng lặp
}

Trong đó:

• var i = 0; là khai báo biến điều khiển vòng lặp i
• (i = 0) là điểm bắt đầu lặp (lặp từ 0)
• (i < 100) là điều kiện dừng vòng lặp, nghĩa là lặp nếu i < 100. Bạn có thể dùng một điều kiện bất kì thông qua các toán tử miễn là nó trả về true hoặc false như (i <= 100, i == 100)
• (i++) là tăng bước nhảy, bạn có thể dùng công thức khác như i+=2, i-=2, i--, ...

Như ví dụ trên thì ta sẽ có 100 vòng lặp từ 0 -> 99

2. Cách sử dụng vòng lặp for trong javascript

Chúng ta sẽ học cách dùng vòng lặp for trong JS bằng cách làm những bài tập đơn giản nhé.

Ví dụ 1: Lặp với bước nhảy tăng 1 đơn vị.

var i;
// Lặp 10 lần từ 0 -> 9
// Bước nhảy là i++ nên sau mỗi lần lặp i tăng lên 1 đơn vị
for (i = 0; i < 10; i++){
    document.write(i + '<br/>');
}

Ví dụ 2: Lặp với bước nhay giảm 1 đơn vị.

var i;
// Lặp 10 lần từ 10 -> 1
// Bước nhảy là i-- nên sau mỗi lần lặp i sẽ giảm 1 đơn vị
for (i = 10; i > 0; i--){
    document.write(i + '<br/>');
}

Ví dụ 3: Lặp với bước nhay tăng N đơn vị.

var i;
var n = 2;
// Lặp 5 lần từ 0 -> 8, bước nhảy là 2
for (i = 0; i < 10; i+=n){
    document.write(i + '<br/>');
}

Ví dụ 4: Lặp với bước nhảy giảm N đơn vị.

var i;
var n = 2;
// Lặp 5 lần từ 10 -> 2, bước nhảy là -2
for (i = 10; i > 0; i-=n){
    document.write(i + '<br/>');
}

Ví dụ 5: Khai báo biến lặp (i) ngay trong vòng lặp

Ngoài cách khai báo biến (i) ở ngoài vòng lặp thì ta có thể khai báo trong vòng lặp như ví dụ sau đây:

for (var i = 0; i < 10; i++){
    document.write(i + '<br/>');
}

3. Vòng lặp for vô hạn trong javascript

Mặc dù vòng lặp for được đánh giá là ít khi bị lặp vô hạn vì nó là vòng lặp biết trước tổng số lần lặp. Tuy nhiên, có một số trường hợp lập trình viên đã xử lý bài toán không hợp lý dẫn đến điều kiện thực hiện vòng lặp luôn đúng và dẫn đến lặp vô hạn.

Dưới đây là một ví dụ lặp vô hạn:

for (var i = 0; i < 10; i--){
    document.write(i + '<br/>');
}

Ta thấy bước nhảy là i--, tức là sau mỗi vòng lặp sẽ giảm i xuống 1 đơn vị, trong khi điều kiện dừng là i >= 10, rõ ràng điều kiện này sẽ không bao giờ đúng nên vòng lặp dẫn đến lặp vô hạn.

4. Vòng lặp for lồng nhau trong javascript

Khái niệm vòng lặp lồng nhau cũng giống như lệnh if else trong Javascript lồng nhau, nghĩa là vòng lặp này sẽ nằm trong một vòng lặp khác.

Cấu trúc của nó như sau:

for (var i = 0; i < 10; i++)
{
    for (var j = 0; j < 10; j++){
        // Statment
    }
}

Có một điều lưu ý là hai biến điều khiển vòng lặp phải khác nhau nhé, nếu không chương trình của bạn sẽ hoạt động không đúng. Như trong ví dụ trên thì mình dùng i cho vòng lặp ở ngoài và j cho vòng lặp con phía trong.

Ví dụ: Viết chương trình in ra một ma trận 10x10

for (var i = 0; i <= 9; i++)
{
    for (var j = 0; j <= 9; j++){
        // In ra vị trí của ma trận [i][j]
        document.write("(["+i+"]["+j+"])");
    }
    // Xuống hàng
    document.write("<br/>");
}

Chúng ta thường sử dụng vòng lặp for để giải các bài toán như:

• Kiểm tra số nguyên tố trong JS
• Lặp và xử lý các phần tử trong mảng (sẽ được học trong bài mảng)
• Lặp trong một khoảng từ [a - b]
• Và nhiều dạng toán cơ bản khác.

Lời kết: Vòng lặp for trong JS khá là đơn giản nên các bạn dễ dàng nắm bắt phải không nào? Nó cũng giống như các ngôn ngữ lập trình khác thôi nên để hiểu nó không phức tạp. Hy vọng qua bài vòng lặp for này sẽ giúp bạn học thêm được nhiều điều hơn. Chúc các bạn học tốt.