Thông báo: Download 4 khóa học Python từ cơ bản đến nâng cao tại đây.
Class Variables trong Python
Trong bài viết này, bạn sẽ tìm hiểu về cách hoạt động của Class Variables (biến lớp) trong Python. Class Variables là một khái niệm quan trọng trong lập trình hướng đối tượng, giúp bạn quản lý và chia sẻ dữ liệu giữa tất cả các đối tượng được tạo ra từ cùng một lớp. Thông qua các ví dụ thực tế, bạn sẽ nắm vững cách khai báo, truy cập, thay đổi và xóa Class Variables , cũng như hiểu cách chúng được lưu trữ và sử dụng trong Python. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết cách sử dụng Class Variables hiệu quả trong lập trình Python.
Giới thiệu về Class Variables trong Python
Trong Python, mọi thứ đều là đối tượng, bao gồm cả lớp (class). Nói cách khác, một lớp là một đối tượng trong Python.
Khi bạn định nghĩa một lớp bằng từ khóa class
, Python sẽ tạo ra một đối tượng với tên giống như tên của lớp. Ví dụ:
class HtmlDocument: pass
Ví dụ này định nghĩa lớp HtmlDocument
và tạo đối tượng HtmlDocument
. Đối tượng này có thuộc tính __name__
:
Bài viết này được đăng tại [free tuts .net]
print(HtmlDocument.__name__) # Kết quả: HtmlDocument
Ngoài ra, HtmlDocument
có kiểu type
:
print(type(HtmlDocument)) # Kết quả: <class 'type'>
Nó cũng là một thể hiện (instance) của lớp type
:
print(isinstance(HtmlDocument, type)) # Kết quả: True
Biến lớp (class variables) là những biến được gắn liền với lớp và được chia sẻ bởi tất cả các thể hiện của lớp đó.
Ví dụ dưới đây thêm hai Class Variables extension
và version
vào lớp HtmlDocument
:
class HtmlDocument: extension = 'html' version = '5'
Cả extension
và version
đều là Class Variables của lớp HtmlDocument
và chúng gắn liền với lớp đó.
Lấy giá trị của Class Variables trong Python
Để lấy giá trị của Class Variables , bạn sử dụng cú pháp dấu chấm (.). Ví dụ:
print(HtmlDocument.extension) # Kết quả: html print(HtmlDocument.version) # Kết quả: 5
Nếu bạn cố gắng truy cập một Class Variables không tồn tại, Python sẽ ném ra ngoại lệ AttributeError
. Ví dụ:
HtmlDocument.media_type
Kết quả:
AttributeError: type object 'HtmlDocument' has no attribute 'media_type'
Một cách khác để lấy giá trị của Class Variables là sử dụng hàm getattr()
. Hàm này nhận một đối tượng và tên của Class Variables. Nó sẽ trả về giá trị của Class Variables đó. Ví dụ:
extension = getattr(HtmlDocument, 'extension') version = getattr(HtmlDocument, 'version') print(extension) # Kết quả: html print(version) # Kết quả: 5
Nếu Class Variables không tồn tại, bạn sẽ nhận được ngoại lệ AttributeError
. Để tránh điều này, bạn có thể cung cấp giá trị mặc định nếu biến không tồn tại như sau:
media_type = getattr(HtmlDocument, 'media_type', 'text/html') print(media_type) # Kết quả: text/html
Gán giá trị cho Class Variables trong Python
Để gán giá trị cho Class Variables, bạn cũng sử dụng cú pháp dấu chấm:
HtmlDocument.version = 10
Hoặc sử dụng hàm setattr()
:
setattr(HtmlDocument, 'version', 10)
Vì Python là một ngôn ngữ động, bạn có thể thêm một Class Variablesvào một lớp ngay trong thời gian chạy. Ví dụ, đoạn mã dưới đây thêm Class Variables media_type
vào lớp HtmlDocument
:
HtmlDocument.media_type = 'text/html' print(HtmlDocument.media_type) # Kết quả: text/html
Tương tự, bạn có thể sử dụng hàm setattr()
:
setattr(HtmlDocument, 'media_type', 'text/html') print(HtmlDocument.media_type) # Kết quả: text/html
Xóa Class Variables
Để xóa một Class Variables trong thời gian chạy, bạn sử dụng hàm delattr()
:
delattr(HtmlDocument, 'version')
Hoặc sử dụng từ khóa del
:
del HtmlDocument.version
Lưu trữ Class Variables
Python lưu trữ các Class Variables trong thuộc tính __dict__
. Thuộc tính này là một đối tượng dạng từ điển (dictionary). Ví dụ:
from pprint import pprint class HtmlDocument: extension = 'html' version = '5' HtmlDocument.media_type = 'text/html' pprint(HtmlDocument.__dict__)
Kết quả:
mappingproxy({ '__dict__': <attribute '__dict__' of 'HtmlDocument' objects>, '__doc__': None, '__module__': '__main__', '__weakref__': <attribute '__weakref__' of 'HtmlDocument' objects>, 'extension': 'html', 'media_type': 'text/html', 'version': '5' })
Như bạn có thể thấy, từ điển __dict__
chứa ba Class Variables là: extension
, media_type
, và version
, cùng với các thuộc tính mặc định khác.
Python không cho phép bạn thay đổi trực tiếp thuộc tính __dict__
. Ví dụ, đoạn mã dưới đây sẽ dẫn đến lỗi:
HtmlDocument.__dict__['released'] = 2008
Kết quả:
TypeError: 'mappingproxy' object does not support item assignment
Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng hàm setattr()
hoặc cú pháp dấu chấm để gián tiếp thay đổi thuộc tính __dict__
.
Thuộc tính lớp Callable class attributes trong Python
Thuộc tính của lớp có thể là bất kỳ đối tượng nào, bao gồm cả hàm. Khi bạn thêm một hàm vào một lớp, hàm đó trở thành thuộc tính của lớp và có thể gọi được.
Ví dụ:
from pprint import pprint class HtmlDocument: extension = 'html' version = '5' def render(): print('Rendering the Html doc...') pprint(HtmlDocument.__dict__)
Kết quả:
mappingproxy({ '__dict__': <attribute '__dict__' of 'HtmlDocument' objects>, '__doc__': None, '__module__': '__main__', '__weakref__': <attribute '__weakref__' of 'HtmlDocument' objects>, 'extension': 'html', 'render': <function HtmlDocument.render at 0x0000010710030310>, 'version': '5' }) Rendering the Html doc...
Trong ví dụ này, render
là thuộc tính của lớp HtmlDocument
và giá trị của nó là một hàm.
Kết bài
Tóm lại, trong Python, lớp là một đối tượng đặc biệt thuộc về lớp type
. Các Class Variables đóng vai trò là thuộc tính chung của lớp và được chia sẻ giữa tất cả các thể hiện của nó. Bạn có thể truy xuất và gán giá trị cho các Class Variables bằng cú pháp dấu chấm hoặc thông qua các hàm getattr()
và setattr()
. Với tính linh hoạt của Python như một ngôn ngữ động, bạn hoàn toàn có thể thêm Class Variables trong thời gian chạy. Việc lưu trữ Class Variables trong thuộc tính __dict__
giúp Python tối ưu hóa quá trình truy xuất và quản lý dữ liệu một cách hiệu quả.